• ANASAYFA
• YÖNETİM KURULU
• YAZARLAR
• İNDİRİMLİ İŞYERLERİ
• ÖRNEK DİLEKÇELER
• İLETİŞİM

• HABERLER

SÜT İZNİ İSTENİLEN DERS SAATLERİNE VERİLMELİDİR

İlgili mevzuatına göre, öğretmenin istediği saatlere süt izni verilmemesinin, süt izni istenilen saatlere denk gelen ders saati görevlerinin yerine getirilmeye zorlanmasının kanuna aykırı olduğu açıktır.

Şöyle ki;

23.07.1965  tarihli ve  12056 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 104. maddesinin (D) fıkrasında; "D) Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır." Hükümleri bulunmaktadır Bu hükümlere göre; doğum sonrası kadın memurun ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni kullanma hakkı mevcuttur.

16.01.2013 tarihli ve 34932 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı İzin Yönergesinin "Mazeret izni" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (d) bendinde; "(1) Verilmesi zorunlu olan mazeret izinleri şunlardır: d) Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir." hükümleri bulunmaktadır.

Ayrıca aynı yönergenin "Mazeret izni" başlıklı 23. maddesi 1. fıkrası (b) bendinde; "b) Kadın sözleşmeli personele, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir." sözleşmeli personele ve aynı yönergenin "Mazeret izni" başlıklı 28. maddesi 2. fıkrasında; "(2) Geçici personele, çocuklarını emzirmeleri için doğum sonrası izin süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir." geçici personele de süt izni verileceği kayıt altına alınmıştır.

Konuya ilişkin yukarıda yer verdiğimiz yönerge hükümlerinde süt izninin kullanımına ilişkin olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa atıfta bulunulmuş ve süt izninin verilmesi kanunen zorunlu olan mazeret izinleri arasında sayılmıştır.  Buradan da açıkça görüleceği üzere süt izni verilmesi zorunlu olup bu iznin kullanımında amirin takdir hakkı yoktur.

Milli Eğitim Bakanlığı süt iznine son noktayı koymuş ve süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda sınıf öğretmeni olan memurun tercihin esas olacağını 03.10.2013 tarih ve 2818286 sayılı yazısı ve 21.04.2015 tarih ve 4227959 sayılı yazısı ile bildirmiştir.

Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 07.02.2013 tarih ve 92617 Sayılı Yazısı ile Türk Eğitim Sen'e verilen cevapta; ek ders ücretinden yararlanmakta olan yöneticilerin ve rehber öğretmenlerin, süt izni kullandıkları güne rastlayan ek ders ücretlerinin tam olarak ödenmesi gerektiğini belirtmiştir.

Yine Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü 04.01.2012 tarih ve 555 sayılı yazısı ile Türk Eğitim Sen'e verilen cevapta; süt izninin ne şekilde kullanılacağı ilgili mevzuatta çok açık şekilde belirtildiği halde, ilgili mevzuatı uygulamayanlar hakkında işlem yapılabilmesi için somut bilgilerin verilmesi halinde konunun değerlendirileceği açıklaması yapılmıştır.

Devlet Personel Başkanlığı 30.05.2013 tarih 7617 sayılı görüş yazısında; "süt izninin personelin tercihi esas alınmak suretiyle kullandırılması gerektiği ve personelden gün içinde süt izni saatlerine denk gelen zaman diliminde gündüz nöbeti tutması talep edilemez." demektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 06.01.2016 tarih ve 160504 Sayılı Yazısı ile kanunun ruhuna uygun olacak şekilde süt izni kullanmak isteyen öğretmenler ve eğitim kurumu idarecileri işbirliği yaparak hiç bir tarafın mağdur edilmeden süt izninin kullanılmasının sağlanması hususunda görüş bildirmiştir.

Süt izni ve dilekçesi haberimiz için tıklayınız

Süt izni istenilen saatlere denk gelen ders görevlerinin de yerine getirilme imkânı da bulunmadığından ilgili kanun ve mevzuatlara aykırı olarak süt izni istenilen saatlere angarya olarak verilen ders görevleri Anayasa'mızın 18. maddesinde yer alan "Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır." hükümlerine de aykırılık teşkil edecektir.

ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE ANGARYA YASAKTIR

İLO diğer adıyla Uluslararası Çalışma Örgütü Türkiye'nin imza koyduğu İLO sözleşmeleri veya diğer uluslararası sözleşmeler 1982 Anayasası'nın "Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulma" başlıklı 90. maddesinde yer almaktadır.

Bilindiği üzere Anayasa'da önemli değişiklikler yapılarak kamu görevlilerine sendika hakkı açıkça tanınmış, daha sonra yapılan bir değişiklik ile de Anayasa'nın 90. maddesinin son fıkrasına, 22.05.2004 tarih ve 5170 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5170 sayılı yasanın 7. maddesi ile eklenen son cümle uyarınca; "Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır." hükümleri ile Uluslararası Sözleşmeler iç hukukumuzun bir parçası haline getirilmiştir.

Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca iç hukukumuzun bir parçası haline gelen ve bir uyuşmazlık olması halinde yasalardan önce uygulanacak olan temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası sözleşmelerin örgütlenme özgürlüğü ve sendikal haklara ilişkin hükümler içerdiği bilinmektedir.

Buna göre; 13.01.2004 tarih ve 25345sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşmesinin 3. maddesi (b) bendindeki; "Bu sözleşmenin amacı bakımından; "b "İşçiler" terimi, kamu çalışanları dâhil olmak üzere istihdam edilen bütün kişileri kapsar." hükümlerince sözleşme metni memurları da kapsamaktadır.

 23.06.1998 tarih ve 23381 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Cebri veya Mecburi Çalıştırmaya İlişkin Sözleşmenin 11. maddesi (b) bendindeki; "Sadece 18'den yukarı ve 45'den aşağı yaşlarda bulunan sağlam yetişkin erkekler cebri veya mecburi çalıştırmaya tabi olabilirler. Bu sözleşmenin 10 uncu maddesinde öngörülen iş türleri hariç, aşağıdaki tedbirler ve şartlar dikkate alınmalıdır.

b-Öğretmenler öğrenciler ve genel olarak idari personelin muaf tutulması;" hükümleri ile memurların cebri ve mecburi çalışmadan muaf tutulacağı kayıt altına alınmıştır.

KANUN, TÜZÜK VE YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE AYKIRI EMİR, YERİNE GETİRİLMEZ

Diğer taraftan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun "Devlet memurlarının görev ve sorumlulukları" başlıklı 11. maddesinde "?Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz?" hükmü mevcut olup bu hüküm uyarınca öğretmenin istediği saatlere süt izni verilmemesi, süt izni istenilen saatlere denk gelen ders saati görevlerinin yerine getirilmeye zorlanması yukarıdaki mevzuat hükümlerine aykırı olup mevzuata aykırı olarak süt izni istenilen saatlere denk gelen ders görevlerinin yerine getirilme imkânı da bulunmamaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre; öğretmenin istediği saatlere süt izni verilmemesi, süt izni istenilen saatlere denk gelen ders saati görevlerinin yerine getirilmeye zorlanması yasal ve hukuki değildir.

İLGİLİ YARGI KARARLARI

Diğer taraftan Konya ilinde görev yapan bir öğretmenin süt izninin kullanımının idarece kısıtlanması üzerine Konya İdare Mahkemesi'nde açmış olduğu E:2010/146 sayılı davada; idare mahkemesi süt izninin saatini belirleme konusunda saat seçim hakkının açık ve net bir şekilde anneye ait olduğunun mevzuat hükümlerinde belirtildiği düşüncesinden hareketle, idarenin getirmiş olduğu kısıtlamanın telafisi güç ve imkânsız zararlara yol açacağını göz önünde bulundurarak idari işlemin yürütmesini durdurmuştur.

Bu nedenle süt izninin kullanımını belirleme ve saatini seçme konusunda ilk söz anneye ait olduğundan süt izni tarih ve zamanlarının okul idaresine bildirilmesi gerekmektedir.